Asset Publisher Asset Publisher

Biegi na orientację

Lubisz biegać, ale znudziło ci się bicie rekordów prędkości? Spróbuj czegoś nowego. W biegach na orientacje równie ważna co sprawne nogi i płuca jest głowa.

O co chodzi w biegu na orientację? O jak najszybsze przebycie określonej trasy wyznaczonej punktami kontrolnymi. Którędy zawodnik pokona dystans pomiędzy kolejnymi punktami, zależy tylko od niego: jego sprawności poruszania się w terenie, zmysłu orientacji i strategii. Do pomocy ma - coraz bardziej zapomniane w dzisiejszych czasach nawigacji satelitarnych - mapę i kompas. Żeby ukończyć zawody, musi zaliczyć wszystkie punkty w odpowiedniej kolejności. Swoją obecność w tych miejscach potwierdza na karcie startowej lub, coraz częściej, na specjalnym chipie.

Historia z armią w tle

Biegi na orientację wywodzą się ze Skandynawii. Pierwsze zawody zorganizowano jeszcze w XIX w. w Norwegii. Początkowo dyscyplina  cieszyła się niewielkim zainteresowaniem i startowali w niej głównie wojskowi. Dla cywilów, w czasach gdy sport nie był tak popularny, jak dziś, pokonanie dwudziestokilometrowych tras było zbyt wielkim wyzwaniem. Dopiero kiedy skrócono dystans  orienteering stał się popularniejszy wśród amatorów. W latach trzydziestych XX w. rozegrano pierwsze zawody międzynarodowe, a po drugiej wojnie światowej biegi na orientację zaczęto uprawiać poza Skandynawią, w 1961 r. powstała Międzynarodowa Federacja Sportów na Orientację, a pięć lat później odbyły się pierwsze mistrzostwa świata.

Dziś ten sport wciąż najpopularniejszy jest w Europie. Nieco mniejszym zainteresowaniem cieszy się w Ameryce Północnej, Wschodniej Azji i Australii.

Chociaż jest dyscypliną olimpijską, nigdy nie znalazł się w programie igrzysk. I pewnie długo nie znajdzie. Biegów na orientację w zasadzie nie sposób pokazać w telewizji ze względu na zbyt rozległy teren rozgrywania zawodów. Z tego samego powodu oraz tego, że biegi zazwyczaj organizowane są w lesie, trudno oczekiwać tłumu kibiców. Pomimo tej niemedialności, popularność orienteeringu rośnie, a na największych zawodach startuje nawet 25 tys. biegaczy. To liczba porównywalna z frekwencją na największych maratonach na świecie.

O co w tym chodzi?

W biegu na orientację bardzo ważna jest mapa, ale nieco inna od tych  używanych podczas leśnych wędrówek. Podstawowa różnica polega na tym, że lasy oznaczone są na niej  różnymi odcieniami zieleni. Im ciemniejszy kolor, tym gęstszy las, a więc poruszanie się w nim trudniejsze. Takie oznaczenia pomagają zdecydować czy lepszym rozwiązaniem będzie bieg najkrótszą trasą przez gęstwinę, czy lepiej trochę nadłożyć drogi i pokonać trasę przez rzadsze zarośla.

Reszta oznaczeń przypomina te powszechnie używane. Niebieskie elementy to obiekty wodne: rzeki, strumienie, jeziora, bagna czy studnie. Brązowe poziomnice obrazują ukształtowanie terenu: góry, pagórki, muldy, jary itp. Czarne znaczki pokazują charakterystyczne obiekty, np. głazy, myśliwskie ambony czy np. jaskinie.

Skala map używanych w orienteeringu jest dużo mniejsza niż turystycznych, zwykle 1:15000 lub 1:10000 (1 cm na mapie odpowiada 150 lub 100 metrom w terenie), a w wypadku biegów sprinterskich - nawet mniej niż 1:5000. Oczywiście nie obejdzie się tez bez kompasu. To dzięki niemu można ustawić mapę względem północy, a także przemieszczać się pomiędzy punktami kontrolnymi na azymut.

Punkty kontrolne podczas biegu na orientację oznaczone są tzw. lampionami. To biało-pomarańczowy lub biało-czerwony znacznik w kształcie sześcianu. Każdy z  punktów ma swój kod.
wyposażony jest też w perforator, za pomocą którego uczestnik oznacza kartę startową lub, coraz częściej, elektryczny czujnik, który rejestruje chip zawodnika.

Naturalnie w lesie

Najpopularniejszym biegiem na orientację jest bieg klasyczny (nazywany też długim). W równym stopniu sprawdza on techniki orientacji, co sprawność i wytrzymałość zawodnika. Pokonanie trasy zajmuje zwycięzcom około 75-90 minut. Biegi średniodystansowe nastawione są przede wszystkim na dobrą nawigację. Najlepsi kończą je mniej więcej w pół godziny. W biegu sztafetowym wygrywa ta - najczęściej trzyosobowa - drużyna, której zawodnicy po kolei zaliczą jak najszybciej i bezbłędnie swoje trasy. Organizuje się także biegi sprinterskie, nocne, długodystansowe czy punktowe, w których trzeba w określonym czasie zaliczyć jak najwięcej punktów kontrolnych.

Naturalnym terenem do uprawiania biegów na orientację są lasy. Dlatego też Lasy Państwowe postanowiły przyjść z pomocą miłośnikom tej dyscypliny. W 2011 r. Ogólnopolski Komitet Organizacyjny Biegu na Orientację Leśników przedstawił koncepcję Zielonego Punktu Kontrolnego. Chodzi o zainstalowanie w lasach lub parkach stałych punktów kontrolnych, które umożliwiłyby bieg w dowolnym czasie. Takie standaryzowane punkty mają logo właściciela, zarządcy terenu lub sponsora, plakietki z symbolem orienteeringu, kasownik (perforator) kart kontrolnych oraz kod kreskowy umożliwiający elektroniczne potwierdzenie obecności zawodnika. Do tego zarządcy terenu przygotowują znormalizowane mapy do orienteeringu, które uczestnicy biegu będą np. mogli ściągnąć z internetu.

Do tej pory powstało ponad czterdzieści projektów Zielonych Punktów Kontrolnych w Lasach Państwowych. Są takie na terenie nadleśnictw: Krynki, Bytów, Przedborów, Olsztynek,  Wieruszów, Maskulińskie, Spychowo, Brynek, Gdańsk, Mielec, Strzebielino, Hajnówka, Lipka, Woziwoda, Miękinia, Elbląg, Dojlidy, Solec Kujawski, Supraśl, Krasnystaw i Augustów. Ich wykaz można znaleźć na stronie www.zielonypunktkontrolny.pl.
 


Asset Publisher Asset Publisher

Back

Dofinansowanie WFOŚiGW

Dofinansowanie WFOŚiGW

Sprawozdanie z realizacji zadania do umowy dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
w Gdańsku (do umowy WFOŚ/D/585/7239/2024)
zawartej w ramach konkursu na zadania z zakresu ochrony przyrody województwa pomorskiego
(edycja 2023)

Nazwa zadania: „Budowa miejsca postoju pojazdów w Leśnictwie Jeziorno nad Jeziorem Bardze Duże”.

Koszt kwalifikowany: 229 117,15 zł netto

Dofinansowanie ze środków WFOŚ w Gdańsku: do 66 375,24 zł netto

Odnośnik na stronę WFOŚ Gdańsk: https://wfos.gdansk.pl

Sprawozdanie z realizacji zadania:

Projekt został zrealizowany na terenie Nadleśnictwa Człuchów, w Leśnictwie Jeziorno, między oddziałami leśnymi 31-a oraz 30-a, w powiecie człuchowskim, gminie Człuchów, obrębie ewidencyjnym Polnica, na działkach ewidencyjnych numer 5006 i 5007. Miejsce postoju pojazdów zlokalizowane jest na terenie lasów ochronnych przylegających bezpośrednio do obszaru Natura 2000 „Czerwona Woda pod Babilonem” PLH220056. Zgodnie z obowiązującym Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 19 sierpnia 2022 r. w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 „Czerwona Woda pod Babilonem” PLH220056 Nadleśnictwo Człuchów jest odpowiedzialne za wykonanie działań ochronnych, polegających na zapobiegnięciu pogorszenia parametrów struktury i funkcji poprzez dostosowanie sposobów zagospodarowania i użytkowania terenu do wymogów ochrony siedliska, tj. utrzymaniu obecnego sposobu zagospodarowania terenu w pasie o szerokości 100 m wokół jeziora. Zadanie polegało na przebudowie miejsca postoju pojazdów oraz organizacji strefy turystyczno-rekreacyjnej. Miejsce postoju pojazdów zostało oddzielone od drzewostanu za pomocą ogrodzenia oraz krawężników, co zapobiegło samowolnemu pozostawianiu pojazdów między drzewami. Obecnie na miejscu postoju pojazdów znajdują się 73 miejsca postojowe, w tym 3 miejsca dla osób niepełnosprawnych. W celu zminimalizowania wpływu presji turystycznej na Jezioro Bardze Duże została zorganizowana strefa turystyczno-rekreacyjna, na której umieszczono wiaty turystyczne, ze stołami i ławami drewnianymi oraz regulamin miejsca postoju pojazdów, a także tablica o treści „dlaczego tu nie ma śmietnika”. W okresie letnim, w m-cu sierpniu 2024 r. zostały umieszczone toalety przenośne i zapewniony wywóz nieczystości. Na miejscu postoju pojazdów przy zejściu nad Jezioro Bardze Duże zostały ustawione 4 tablice edukacyjne dot. obszaru Natura 2000, o następującej tematyce:

  1. Siedlisko 3140 Oligo i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea;
  2. Mapa obszaru Natura 2000 Czerwona Woda pod Babilonem;
  3. Ramienice;
  4. Obszar Natura 2000 Czerwona Woda pod Babilonem.