Wydawca treści
Biegi na orientację
Lubisz biegać, ale znudziło ci się bicie rekordów prędkości? Spróbuj czegoś nowego. W biegach na orientacje równie ważna co sprawne nogi i płuca jest głowa.
O co chodzi w biegu na orientację? O jak najszybsze przebycie określonej trasy wyznaczonej punktami kontrolnymi. Którędy zawodnik pokona dystans pomiędzy kolejnymi punktami, zależy tylko od niego: jego sprawności poruszania się w terenie, zmysłu orientacji i strategii. Do pomocy ma - coraz bardziej zapomniane w dzisiejszych czasach nawigacji satelitarnych - mapę i kompas. Żeby ukończyć zawody, musi zaliczyć wszystkie punkty w odpowiedniej kolejności. Swoją obecność w tych miejscach potwierdza na karcie startowej lub, coraz częściej, na specjalnym chipie.
Historia z armią w tle
Biegi na orientację wywodzą się ze Skandynawii. Pierwsze zawody zorganizowano jeszcze w XIX w. w Norwegii. Początkowo dyscyplina cieszyła się niewielkim zainteresowaniem i startowali w niej głównie wojskowi. Dla cywilów, w czasach gdy sport nie był tak popularny, jak dziś, pokonanie dwudziestokilometrowych tras było zbyt wielkim wyzwaniem. Dopiero kiedy skrócono dystans orienteering stał się popularniejszy wśród amatorów. W latach trzydziestych XX w. rozegrano pierwsze zawody międzynarodowe, a po drugiej wojnie światowej biegi na orientację zaczęto uprawiać poza Skandynawią, w 1961 r. powstała Międzynarodowa Federacja Sportów na Orientację, a pięć lat później odbyły się pierwsze mistrzostwa świata.
Dziś ten sport wciąż najpopularniejszy jest w Europie. Nieco mniejszym zainteresowaniem cieszy się w Ameryce Północnej, Wschodniej Azji i Australii.
Chociaż jest dyscypliną olimpijską, nigdy nie znalazł się w programie igrzysk. I pewnie długo nie znajdzie. Biegów na orientację w zasadzie nie sposób pokazać w telewizji ze względu na zbyt rozległy teren rozgrywania zawodów. Z tego samego powodu oraz tego, że biegi zazwyczaj organizowane są w lesie, trudno oczekiwać tłumu kibiców. Pomimo tej niemedialności, popularność orienteeringu rośnie, a na największych zawodach startuje nawet 25 tys. biegaczy. To liczba porównywalna z frekwencją na największych maratonach na świecie.
O co w tym chodzi?
W biegu na orientację bardzo ważna jest mapa, ale nieco inna od tych używanych podczas leśnych wędrówek. Podstawowa różnica polega na tym, że lasy oznaczone są na niej różnymi odcieniami zieleni. Im ciemniejszy kolor, tym gęstszy las, a więc poruszanie się w nim trudniejsze. Takie oznaczenia pomagają zdecydować czy lepszym rozwiązaniem będzie bieg najkrótszą trasą przez gęstwinę, czy lepiej trochę nadłożyć drogi i pokonać trasę przez rzadsze zarośla.
Reszta oznaczeń przypomina te powszechnie używane. Niebieskie elementy to obiekty wodne: rzeki, strumienie, jeziora, bagna czy studnie. Brązowe poziomnice obrazują ukształtowanie terenu: góry, pagórki, muldy, jary itp. Czarne znaczki pokazują charakterystyczne obiekty, np. głazy, myśliwskie ambony czy np. jaskinie.
Skala map używanych w orienteeringu jest dużo mniejsza niż turystycznych, zwykle 1:15000 lub 1:10000 (1 cm na mapie odpowiada 150 lub 100 metrom w terenie), a w wypadku biegów sprinterskich - nawet mniej niż 1:5000. Oczywiście nie obejdzie się tez bez kompasu. To dzięki niemu można ustawić mapę względem północy, a także przemieszczać się pomiędzy punktami kontrolnymi na azymut.
Punkty kontrolne podczas biegu na orientację oznaczone są tzw. lampionami. To biało-pomarańczowy lub biało-czerwony znacznik w kształcie sześcianu. Każdy z punktów ma swój kod.
wyposażony jest też w perforator, za pomocą którego uczestnik oznacza kartę startową lub, coraz częściej, elektryczny czujnik, który rejestruje chip zawodnika.
Naturalnie w lesie
Najpopularniejszym biegiem na orientację jest bieg klasyczny (nazywany też długim). W równym stopniu sprawdza on techniki orientacji, co sprawność i wytrzymałość zawodnika. Pokonanie trasy zajmuje zwycięzcom około 75-90 minut. Biegi średniodystansowe nastawione są przede wszystkim na dobrą nawigację. Najlepsi kończą je mniej więcej w pół godziny. W biegu sztafetowym wygrywa ta - najczęściej trzyosobowa - drużyna, której zawodnicy po kolei zaliczą jak najszybciej i bezbłędnie swoje trasy. Organizuje się także biegi sprinterskie, nocne, długodystansowe czy punktowe, w których trzeba w określonym czasie zaliczyć jak najwięcej punktów kontrolnych.
Naturalnym terenem do uprawiania biegów na orientację są lasy. Dlatego też Lasy Państwowe postanowiły przyjść z pomocą miłośnikom tej dyscypliny. W 2011 r. Ogólnopolski Komitet Organizacyjny Biegu na Orientację Leśników przedstawił koncepcję Zielonego Punktu Kontrolnego. Chodzi o zainstalowanie w lasach lub parkach stałych punktów kontrolnych, które umożliwiłyby bieg w dowolnym czasie. Takie standaryzowane punkty mają logo właściciela, zarządcy terenu lub sponsora, plakietki z symbolem orienteeringu, kasownik (perforator) kart kontrolnych oraz kod kreskowy umożliwiający elektroniczne potwierdzenie obecności zawodnika. Do tego zarządcy terenu przygotowują znormalizowane mapy do orienteeringu, które uczestnicy biegu będą np. mogli ściągnąć z internetu.
Do tej pory powstało ponad czterdzieści projektów Zielonych Punktów Kontrolnych w Lasach Państwowych. Są takie na terenie nadleśnictw: Krynki, Bytów, Przedborów, Olsztynek, Wieruszów, Maskulińskie, Spychowo, Brynek, Gdańsk, Mielec, Strzebielino, Hajnówka, Lipka, Woziwoda, Miękinia, Elbląg, Dojlidy, Solec Kujawski, Supraśl, Krasnystaw i Augustów. Ich wykaz można znaleźć na stronie www.zielonypunktkontrolny.pl.
Najnowsze aktualności
Miejsce postoju pojazdów nad Jeziorem Bardze Duże
Miejsce postoju pojazdów nad Jeziorem Bardze Duże
Największą zrealizowaną inwestycją przez Nadleśnictwo Człuchów w 2024 r. była realizacja zadania pn. „Budowa miejsca postoju pojazdów w Leśnictwie Jeziorno nad Jeziorem Bardze Duże” w ramach otrzymanego dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
w Gdańsku. Całkowita kwota realizacji powyższego zadania wyniosła 229 117,15 zł, z czego dofinansowanie z WFOŚiGW w Gdańsku wyniosło 66 375,24 zł.
Miejsce postoju pojazdów zlokalizowane jest na terenie lasów ochronnych przylegających bezpośrednio do obszaru Natura 2000 „Czerwona Woda pod Babilonem” PLH220056. Nadleśnictwo Człuchów zgodnie z obowiązującym Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 19 sierpnia 2022 r. w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 „Czerwona Woda pod Babilonem” PLH220056 jest odpowiedzialne za wykonanie działań ochronnych, polegających na zapobiegnięciu pogorszenia parametrów struktury i funkcji poprzez dostosowanie sposobów zagospodarowania i użytkowania terenu do wymogów ochrony siedliska, tj. utrzymanie obecnego sposobu zagospodarowania terenu w pasie o szerokości 100 m wokół jeziora. Zadanie polegało na przebudowie miejsca postoju pojazdów oraz organizacji strefy turystyczno-rekreacyjnej.
Miejsce postoju pojazdów zostało oddzielone od drzewostanu za pomocą ogrodzenia oraz krawężników, co powinno zapobiec samowolnemu wjeżdżaniu i pozostawianiu pojazdów między drzewami. Obecnie na miejscu postoju pojazdów znajdują się 73 miejsca postojowe, w tym 3 miejsca dla osób niepełnosprawnych. W celu zminimalizowania wpływu presji turystycznej na Jezioro Bardze Duże zorganizowano strefę turystyczno- rekreacyjną, na której zostały umieszone dwie wiaty turystyczne, ze stołami i ławami drewnianymi, regulamin miejsca postoju pojazdów, a także tablica o treści „dlaczego tu nie ma śmietnika”. Na miejscu postoju pojazdów przy zejściu nad Jezioro Bardze Duże zostały ustawione 4 tablice edukacyjne dotyczące obszaru Natura 2000 o następującej tematyce:
1. Siedlisko 3140 Oligo i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea;
2. Mapa obszaru Natura 2000 Czerwona Woda pod Babilonem;
3. Ramienice;
4. Obszar Natura 2000 Czerwona Woda pod Babilonem.
Cała strefa turystyczno- rekreacyjna została ogrodzona przęsłami drewnianymi na szczudłach betonowych. Przęsła ogrodzeniowe zostały umieszczone również na końcu miejsc parkingowych, przy zejściu nad jezioro. Przed strefą letnią parkingu ustawiono stalową rogatkę leśną. W okresie od 1 grudnia do 31 marca rogatka ta ma uniemożliwić wjazd samochodom na teren strefy letniej. W miesiącach lipiec- sierpień Nadleśnictwo Człuchów zapewnia na terenie parkingu toalety typu TOI TOI z cotygodniowym serwisem.
Projekt zrealizowany przez Nadleśnictwa Człuchów wspólnie z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku ma na celu przede wszystkim zmniejszenie presji turystycznej na siedlisko 3140 Twardowodne oligo- i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea oraz uporządkowanie ruchu turystycznego. Mamy nadzieję, że uzyskaliśmy nasz cel poprzez przebudowę tego miejsca postoju pojazdów oraz organizację strefy turystyczno- rekreacyjnej na nowo.
Klikając TUTAJ znajdą Państwo film, przedstawiający miejsce postoju pojazdów w leśnictwie Jeziorno nad Jeziorem Bardze Duże po wykonaniu zadania w ramach otrzymanego dofinansowania z WFOŚiGW w Gdańsku.